Ocak 2019 bilgilerine nazaran Türkiye'de 30 yaş ve üzeri her 4 bayandan biri idrar kaçırma sorunu yaşıyor. Toplumsal hayatta bayanlara rahatsızlık veren idrar kaçırma sorunu, bireylerin rahatlıkla lisana getiremediği bir durum. İdrar kaçırma sorunu bireylerin antrenman yapmak, seyahat etmek üzere toplumsal aktivitelerini kısıtlayabildiği üzere günlük ömrü sonlandıracak kadar şiddetli de olabiliyor. Lakin idrar kaçırma sorunu tahlilsiz değil. İşte idrar kaçırmanın belirtileri, nedenleri ve tedavisi hakkında sormaktan çekindiğiniz tüm soruların karşılıkları…
Her yaş bayanda ortaya çıkabilen idrar kaçırma sorunu, toplumsal hayatı ve hayat kalitesini olumsuz tarafta etkiliyor. Hastalar, yaşantılarını idrar kaçırabileceği muhtemelliğine nazaran belirlemek zorunda kalıyor. İdrar kaçırma korkusuyla meskenden çıkmamayı tercih ediyor, toplumsal ortamlara giremiyor, gideceği yerlerde tuvalet bulamama tasası taşıyor ve toplu taşıma araçlarını kullanmaktan dahi kaçınıyor.
İdrar kaçırma nedenleri birçok sebebe bağlı olarak meydana gelebiliyor. Mesanede oluşabilecek enfeksiyonlar, vajina enfeksiyonları, mesane taşları, şiddetli doğumlar, hormonsal değişimler, mesane tümörleri, sinirsel hastalıklar, mesane çıkışı tıkanıklıkları idrar kaçırmanın nedenleri ortasında sayılıyor.
İdrar kaçırma en sık kimlerde görülür?
Bayanlarda idrar kaçırma 30 yaşından sonra görülmeye başlanıyor. Bilhassa fazla doğum yapan bayanlarda yahut menopoz sonrası görülme sıklığı artıyor. Kimi vakit genç bayanlarda da görülebilen idrar kaçırma sorunu, genetik yapıdan da kaynaklanabiliyor. Ekseriyetle öksürme, çok kilolu olma, kabız olma, güç geçen doğumlar ve ağır yük taşıma üzere durumlar idrar kaçırma sıkıntısına yol açabiliyor.
Kadınlarda idrar kaçırma nedenleri nelerdir?
- Fazla kilo
- İleri yaş
- Kabızlık
- Sistit ve mesane iltihapları
- Vajinal enfeksiyonlar
- Zor doğumlar
- Pelvik taban kaslarının zayıflığı
- Mesane boşalmasını denetim eden iç sfinkter kasalarının yetersizliği
- Mesane kapasitesinin küçük olması üzere yapısal sorunlar
- Menopoza bağlı hormon değişiklikleri
- Şeker hastalığı
- Tansiyon ilaçları
- İdrar söktürücüler
- Depresyon ve sakinleştirici ilaçlar
İdrar kaçırma tipleri nelerdir?
1) Gerilim tipi idrar kaçırma: Ani hareketlerle örneğin gülerken, öksürürken, hapşırırken, yürürken, idman yaparken istemsiz idrar kaçırmadır. Kadınlardaki idrar kaçırmanın en sık görülen nedenidir.
Stres tipi idrar kaçırma nedenleri
A. Pelvik taban kasları zayıflığı: Pelvik taban kasları, alt idrar yolu organlarını takviyeler. Güçlü bir pelvik taban, üretrayı idrar yapma vakti gelinceye kadar kapalı meblağ. Pelvik tabanı zayıflığı olduğunda, ağır antrenman, öksürme, kabızlık, ağır kaldırma üzere karın iç basıncını arttıracak durumlar üretranın açılmasına ve idrar kaçırmasına neden olur. Çok sayıda müdahaleli doğum, iri bebek doğurma, obezite, ailesel yatkınlık ve menopoz risk faktörleri olarak sayılabilir.
B: Mesane boşalmasını denetim eden iç sfinkter kaslarının yetersizliği: Olağanda sfinkler kasları, mesane dolarken üretrayı kapalı meblağ, idrar zamanı gelince gevşeyerek idrar yapmaya müsaade verir. Sfinkter yetmezliğinde ise kaslar vazifesini yapamadıkları için öksürme, idman üzere çeşitli hareketler sırasında idrar kaçırılır.
2) Urge idrar kaçırma: Tuvaletini tutamama olarak nitelendirilebilir. Güçlü bir tuvalete gitme muhtaçlığı hissedildiği anda tuvalete yetişemeden idrar kaçırma şeklidir. Stres idrar kaçırmadan farklı olarak sebep, pelvik tabandaki zayıflık değil, mesane kaslarının çok etkin olmasıdır. Tedavisi medikaldir.
3) Miks tip idrar kaçırma: Stres idrar kaçırma ve urge idrar kaçırmanın bir ortada olduğu durumdur.
4) Taşma tip idrar kaçırma: Mesanede kapasitenin üzerinde idrar depolandığında, idrar yapma zorluğu hissetmeden az miktarda idrar kaçırmadır. Mesane tekrar dolu kalır. Kişi, mesanesinin büsbütün boşalmadığı hissine kapılılır. Diyabet pelvik yaralanma, geniş pelvik cerrahi, omurilik yaralanmaları ve multipleskleroz üzere durumlarda kas tonusunun kaybolması sonucu oluşur. Medikal tekniklerle tedavi edilebilir.
İdrar kaçırma tedavi edilebilen bir rahatsızlık mıdır?
Üroloji Uzmanı Op. Dr. Emrah Yakut'un açıklamalarına nazaran idrar kaçırma sorunu tahlilsiz değil.
Fiziki muayene, karın muayenesi ve nörolojik inceleme; idrar kaçırma durumu, tipi, günlük hayatı ne kadar etkilediği üzere sorularla şikayetin boyutu sorgulandıktan sonra; ürodinami, ultrason üzere formüllerle teşhisi konulan idrar kaçırma sorunun tedavisi mümkün.
İdrar kaçırma tedavisi usulleri nelerdir?
1. Günlük ömrün düzenlemesi ve idman programı: Mesane antrenmanları, programlı işeme, sıvı diyet ve yaşamsal alışkanlık düzenlemeleri, pelvik taban egzersizleri
2. Elektriksel ikazlar içeren davranış tedavileri
3. Mesanede idrar tutma kabiliyetini artıracak ilaç tedavileri
4. Girişimsel usuller: Botoks uygulaması, tıkayıcı malzeme kullanımı ve sakral hudut uyarımı üzere girişimsel yöntemler
5. Cerrahi tedavi: Düşük tansiyonlu askı, mesane büzücü kasları üst kaldırma, yapay idrar kaçırma denetim sistemi
İdrar kaçırmaya karşı zayıf pelvik taban kaslarını güçlendirmek işe fayda mı?
Üroloji Uzmanı Op. Dr. Emrah Yakut, kadınlarda idrar kaçırmanın temel nedenlerinden birinin pelvik taban kaslarının zayıflığı olduğunu belirtiyor. Alt idrar yolu organlarını destekleyen bu kaslar güçlü olduğunda, idrar yolunu idrar yapma vakti gelinceye kadar kapalı tutuyor. Pelvik taban kaslarının zayıflığı durumunda, karın iç basıncını artıracak durumlar, idrar yolunun açılıp idrar kaçırmasına yol açıyor. İşte bu nedenle bayanların pelvik taban kaslarını güçlendirmek için kesinlikle uzmana müracaatı gerekiyor. Zira tertipli egzersizle idrar kaçırma probleminden kurtulmak mümkün olabiliyor.
İdrar kaçırma tedavisi sürecinde bayanlar ne tıp pedler kullanabilir?
İdrar kaçırma sorunu için bayanların âdet periyodları sürecinde kullandıkları pedler değil, mesane pedlerinin kullanılması gerekir. Âdet periyoduna uygun olarak tasarlanan standart pedler, mesaneden gelen sıvıyı hapsedemez, bu nedenle sızıntılar gerçekleşir. Bu nedenle bu devirde “mesane pedi” olarak tanımlanan pedler kullanılır.
İdrar kaçırma hem bayanlarda hem de erkeklerde görülebilen bir sorun olduğundan bayan ve erkek anatomisine uygun olarak başka farklı üretilmiş olağan mesane pedleri, etkin toplumsal yaşantısı olan ve idrar kaçırma şikayeti olanlar içindir. İdrar kaçırma tedavisi görüyorsanız, bu süreç içinde daha konforlu bir toplumsal hayat için bayanlara özel mesane pedi kullanabilirsiniz.
Siz de şayet idrar kaçırma sorunu yaşıyorsanız, Türkiye'de her 4 bayandan birinin yaşadığı bu sıhhat sorununu bir utanç kaynağı olarak görmeyin ve en kısa vakitte bir üroloji uzmanına başvurun. Toplumsal hayatınızı etkileyen ve mutlaka tahlili olan bu sorunu hayatınızdan büsbütün çıkarın.