Çok çalıştığınız halde takdir göremiyor, kendi işiniz haricinde diğerlerinin işlerini de sırtınıza yüklüyor, istemeseniz bile diğerlerini kırmamak için hayır diyemiyor, her şey eksiksiz olsun derken işler istediğiniz üzere gitmiyor, siz bu kadar fedakarlık yaparken iş yerinden onay almak ve fark edilmek isterken kimse sizi fark etmiyor mu? Uzman Klinik Psikolog Merve Kırna, işyerinde hayır diyebilmenin altın kurallarını anlattı.
''Hayır'' sözünü söylemek birçok insan için çok zordur. Gerek yanlış anlaşılacağını düşünmekten gerek ise kaybetme, reddedilme, eleştirilme, onaylanmama dehşetinden kimi şahıslar gün içerisinde ''hayır'' demek istediği birçok duruma ''evet'' demek zorunda kalmaktadır. Bu durum iş yerinde yaşandığında işler biraz daha zorlaşır. İş arkadaşlarınıza, işvereninize ya da altınızda çalışan şahıslara ''hayır'' diyememek birçok sıkıntıya yol açar. Bunun en temel nedeni hudut eksikliğidir. Kişinin net hudutlar belirleyememesi ve yükümlülüğü olmamasına karşın diğerlerinin sorumluluklarını üstlenmesidir.
Herkese evet demek bağımlı kişilik göstergesi
Herkese “evet” demek düşük özgüven, bağımlı kişilik yapısının bir göstergesi olabilmektedir. İstemediğiniz şeylere ''evet'' demek durumunda kalmanız sizi daha gergin ve yorgun yapar, gerilim seviyesinde artışa yol açar; sorumluluğunuz dahilinde olmadığı halde fazladan iş yaptığınız için iş yükünüzün fazla olmasına neden olur. İstemediği halde “evet” diyen bireyler bazen karşı tarafa öfke de hissedilebilir lakin unutulmamalı ki öfkenin altında yatan his aslında kişinin kendisine olan öfkesidir. Bunun yanı sıra daima evet demek durumunda olan bireylerde gerilim, tasa ve depresif belirtiler de artabilmektedir.
İşyerinde hayır demenin yolları
- Çalışma arkadaşlarınıza karşı sonlarınızı netleştirin.
- Başkalarının sorumluluklarını yüklenmeyin. Çalışmak için aşikâr bir vakit diliminiz olduğunu varsayarsak bunu kendi işlerinize mi yoksa diğerlerini kırmamak ismine onların işleriyle mi ilgilenmeye ayırmak istersiniz?
- ''Evet'' demek üzere ''Hayır'' demek de bir seçenektir. Bunu unutmayın.
- Sorumluluğunuzda olmayan işler için ''hayır'' demekten çekinmeyin. Oburlarının işlerini yaptığınız vakit onlara yardım etmekten öte karşınızdaki kişinin kendi sorumluluklarını almasını da engellemiş oluyorsunuz. Bir öteki yandan karşı tarafın eksiklerini tamamlarken, kendi işinizi aksatıyor ya da uzun mesailer harcamanıza neden oluyor olabilirsiniz.
- Kendi sonlarınızı belirleyin. Ne kadar vakitte ne kadar işi yapacağınızı, neyi ne vakit yapacağınızı bilip kendi sonlarınızı düzenlemeniz gerekmektedir.
- Karşı tarafı değiştiremezsiniz; yalnızca kendi içinizdeki gücü değiştirmeye sahipsiniz. Bu yüzden karşı tarafın sizi anlamasını, fark etmesini ya da değişmesini beklemeyin, kendi değişiminize odaklanın.
- Eleştirilere maruz kalmaktan korkmayın. ''Hayır'' dediğiniz vakit, yaşadığınız bir tartışmada yahut bir tenkit karşısında yaşadığınız hislere odaklanın. Tahminen de bu olayı farklı bir yerde tekrar yaşamışsınızdır. Kendi hislerinizle yüzleşmekten kaçınmayın.
- Her istemeden ''evet'' dediğinizde nelerden vazgeçtiğinizi kendinize hatırlatın.
- ''Hayır'' demek ne sizin ne de karşı tarafın bedelini belirler, yalnızca o olayı yapmak istemediğinizi aşikâr eder. İstenilen işi reddettiğinizde kişiyi değil, o işi reddettiğinizi unutmayın ve kendinize hatırlatın.
''Hayır'' demek ile ilgili badire yaşıyor ve işin içinden çıkamıyorsanız bunun altında yatan nedenler için kesinlikle profesyonel bir dayanak alıp probleminizi çözmeniz yararlı olacaktır.
