Mobing nedir? Hangi haller mobbing teşkil eder?
Mobbing iş yerinde çalışanlar yahut patronlar tarafından, tekrarlanan taarruzlar halinde uygulanan bir nevi ruhsal terördür. İş hayatındaki baskı, taciz ve yıldırma hareketlerini söz etmek üzere kullanılan bir tabirdir.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı datalarına nazaran, iki yılda ALO 170’e toplam 5 bin 890 adet “işyerinde ruhsal taciz” başvurusu yapılmış olup “Özel daldan gelen şikâyetlerin yüzde 58’i erkek, yüzde 42’si bayan; kamu kesiminden gelen şikâyetlerin ise yüzde 49’u erkek, yüzde 51’i bayanlara aittir.
İşyerinde yaşanan mobbing hallerinin başlıcaları şöyledir:
- Aşağılama, küçük düşürme
- Sürekli kusur bulma
- Sürekli olarak kelamını kesme, kişinin kendini tabir etmesini engelleme
- Muhatap almama, yokmuş üzere davranma
- Devamlılık arz eden eleştiri
- Hakaret etme, sövme
- Sistemli makus muamele ve yıldırma
- Tehdit
- Fiziksel şiddet
- Ağır iftira atma
- Politik, dini görüşlerini yahut özel hayatını daima olarak kötüleme
- Asılsız dedikodu yayma
- Uzmanlık konusu ile bağdaşmayan işlere atama
- Ağır işler yükleme
- İstifaya zorlama
- Cinsel içerikli, rahatsızlık verici kelam atma
- Cinsel sarkıntılık
- Cinsel içerikli fotoğraf, görüntü ve benzerlerinin gösterilmesi
- Kişinin edep ve iffetine dokunan ahlak dışı davranışlar
- Evlilik ve cinsel hayata ait mahrem sorular sorma
- İşyerindeki pozisyonunu kullanmak suretiyle çalışanını duygusal bağlantıya zorlama
- Baskı oluşturmak suretiyle işten çıkarma tehdidinde bulunma
- Haklı bir sebep bulunmaksızın çalışandan daima yazılı savunma isteme
- Haksız yere kınama cezaları verme
- İşlerin etkileneceğinden bahisle bayan çalışana çocuk doğurmayı düşünüp düşünmediğini sorma
- Küçültücü takma isimlerle seslenme
- Azarlama, yüksek sesle bağırma
Mobbing uygulaması, çalışana üst, alt yahut eşit düzeyde çalışan bir öbür çalışan tarafından uygulanabilir.
Mobbing uzun müddetli ve sistematik davranışlardan oluşur. Hakikaten de, bireylerin sonlandığı, hengame ettiği, tartıştığı her olayı mobbing olarak nitelendirmek mümkün değildir. Mobbingden kelam edebilmek için bir anlık bir hareket ya da davranıştan fazla sistemli bir hareket gerekmektedir. Mobbing, kurbanın sistematik olarak ruhsal tacize uğramasıdır.
