Bilhassa bayanların en çok şikayetçi olduğu hassas bağırsak sendromunun nedenleri, belirtileri ve tedavi teknikleri ile ilgili tüm merak ettiklerinizi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. İrfan Koruk’tan sizler için öğrendik.
Hassas bağırsak sendromu ekseriyetle gerilimin tetiklediği bir hastalıktır. Gerilim periyodunda temel faktör; bedeni gerilimin tesirlerinden korumak hedefiyle refleks olarak salgılanan başta adrenalin, steroid (kortizon) hormonlarıdır. Bu hormonlar, kalp suratını artırarak çarpıntıya sebep olduğu üzere, midede asit salgısını artırarak yanma ve ağrılara, bağırsaklarda hareket artışı ve kasılmayı tetikleyerek şikayetlere yol açar.
Stres altındaki bireylerde daha sık görülüyor!
Gerilim altındaki bireylerde daha sık görülen hassas bağırsak sendromu hayat kalitesini epey düşürüyor.
Bilhassa hassas, mükemmeliyetçi, takıntılı, bağımlı ve narsistik tipteki kimselerde daha fazla görülen huzursuz bağırsak sendromu, yaşanan ayrılıklar ve travmalardan duyulan keder ve etrafındaki insanlara karşı fazlaca hassas ve kırılgan insanlarda bağırsak rahatsızlıkları daha sık rastlanıyor. Hastalığa anksiyete, depresyon, uykusuzluk üzere durumlar sıkça eşlik ediyor. Gerilimle birlikte esasen yerde yatan bir hastalık kelam konusu ise bu aşikar hale geliyor ve kendini ön plana çıkarıyor. Temel handikap da bu.
Huzursuz bağırsak sendromu nasıl oluşur?
Beyin ve bağırsaklar ortasında bir ağ var. Her iki organ birbirlerine hudut aracılığı ile çeşitli ihtarlar gönderiyorlar. Gelen ihtarlar uygun formda karşılığını bulamadığı vakit bağırsaktaki kasılma ve gevşeme hareketleri koordineli gitmediği için ishal, kabızlık, şişkinlik, ağır gaz ve karın ağrıları üzere bulgular ortaya çıkıyor.
Tedavisi imkansız değil!
Huzursuz bağırsak sendromunda hasta ve doktor ortasındaki hakikat bağlantı şikayetlerin ömür uzunluğu denetim altında tutmasını sağlıyor.
Hassas bağırsak sendromu uzun vadede baş etmeniz gereken kronik bir durum. En çok karşılaştığımız temel soru ise “Evet, sorun var ancak bu ne vakit bitecek?”
Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. İrfan Koruk, bu hastalığın hayatımızdan büsbütün çıkmayacağını, tedavilerin de mucize yaratmayacağını belirtiyor. Fakat açıklamlarına nazaran beslenme ve hayat tarzınızı değiştirerek şikayetlerinizi 10'luk puan sistemi üzerinden düşünürsek, 10 üzerinden 3-4 puanlık düzeylere düşürmek, âlâ olduğunuz mühlet 1 hafta ise, bunu 1 aya çıkarabilmeniz mümkün.
Huzursuz bağırsak sendromu nasıl teşhis edilir?
Prof. Dr. İrfan Koruk'un açıklamalarına nazaran her şişkinliği yahut kabızlığı olan hasta kolonoskopi adayı değil. Bu manada huzursuz bağırsak sendromu teşhisinin konulabilmesi için hastanın öbür bir sorunu olup olmadığının belirlenmesi gerekiyor.
Tedavi için hayat stilini düzenlemek şart!
Huzursuz bağırsak sendromu tedavisinin birinci ayağını hayat stilini yine düzenleme oluşturuyor. Prof. Dr. İrfan Koruk Huzursuz bağırsak sendromu tedavisi ile ilgili sorularımıza şu formda karşılık veriyor:
“Huzursuz bağırsak sendromu tedavisinde kolay kan testlerinde, böbrek-karaciğer işlevleri, tiroit testleri yahut kan sayımı olağansa o vakit ömür stili ve beslenme düzenlemeleri yapıyoruz.
Süratli yemek yemek, yerken konuşmak ve az çiğnemek şişkinliği ve karın ağrısını değerli ölçüde etkilediği için yeme alışkanlığı birinci müdahalemiz oluyor.
Kepek tüketimi, bilhassa kabızlığı olan hastalarda, bu noktada değerli tavsiyelerimizden birini oluşturuyor. Kepeğin, kabızlığı olan hastalarda birinci hafta bir tatlı kaşığı daha sonra bir yemek kaşığı olmak üzere küçük bir kase yoğurda karıştırılarak tüketmelerini tavsiye ediyoruz.
Fazla ölçüde lif tüketilmesi bağırsak hareketlerinde huzursuzluk yaratabilir. Lif oranının kademeli olarak artırılması ve kâfi oranda sıvı tüketilmesi gerekiyor.
Huzursuz bağırsak sendromu yaşayan bireylerde kafein, alkol ve sigara tüketimini minimuma indirilmesi, lifli besinlerin ön plana çıkartılması gerekiyor.
Irritabl Bağırsak Sendromlu (IBS) birçok birey laktoz intoleransı şikayetinden yakınır. Buna ek olarak, kimi bireylerde sütün içeriğindeki protein ve şeker de ishale sebep olabilir. Bu yüzden belirtileri azaltmak için laktozsuz eseri tüketilmesi ya da IBS semptomlarını denetim altına almak için şayet düşünce yaratıyorsa süt ve süt eserlerini beslenmenizde sınırlandırmanız gerekiyor.
Her bir bireyin sindirim sisteminin ve semptomları tetikleyen besinlerin farklı olacağını hatırlamakta da yarar var. Kimi besinleri çarçabuk tolere edebilirken, kimileri semptomlarını şiddetlendirebilir. Bu yüzden bedeninizi tanımanız ve hangi besinlerin sizi rahatsız hissettirdiğini fark edip ona nazaran düzenlemeniz son derece değerlidir. Hayat şekli sedanter olan beşerler uzun saatler boyunca hareket etmeden yaşayabiliyorlar. Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte bir çok insanı tesiri altına almış bulunmakta. Hareketsiz bir ömür doğal olarak sindirim siteminin de bozulmasına sebep oluyor. Günde 30 dakika yürüyüşü kesinlikle alışkanlık haline getirilmeli. Nizamlı idman yapmak gerilimle başa çıkmaya yardımcı olur. Böylelikle gerilimin tetiklediği belirtilerde azalma görülür. Sorun, ömür usulü değişiklikleri ve beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ile denetim altına alınabiliyor. Hastalar, ömür biçimlerini ve gerilimlerini yöneterek semptomlarını denetim edebilirler. kilo kaybı, ishal, gaz çıkarma yahut dışkılama ile geçmeyen karın ağrısı Bilhassa beden tartısında %7 ile %10’nundan daha fazlasını kaybettiren, diyet yapmaksızın, istemsiz bir biçimde kilo kaybı, açıklanamayan kusma, yutma zorluğu, kronik süreçte devam eden bir kansızlığı ve ailede genç yaşta ortaya çıkan bağırsak kanseri kıssası varsa o vakit daha ayrıntılı incelemek gerekir. Bu şikayetlerin altında kronik ve organik bir grup hastalıklar olabileceği için bu hastalarda ileri incelemelere ve teşhis sonrası uygun tedaviye muhtaçlık
