Ligarba Turizm sözcüklere eşlik eden kimi el hareketlerini sıklıkla kullananlar için kısa bir araştırma yaptı. Çünkü kimi jest ve mimikler iddia edemeyeceğiniz kadar farklı manalara gelebilir ve söylemek istediğiniz her ne ise turist olarak gittiğiniz ülkedeki manası hiç de sandığınız kadar saf olmayabilir.
İşaret lisanının enternasyonal olduğu sanılır fakat onlar da tıpkı lisanda ve kültürde olduğu üzere coğrafya değiştikçe farklılaşır. Şayet sözcüklerinize eşlik eden birtakım el hareketlerini sıklıkla kullanıyorsanız, Ligarba Turizm’in araştırmasına göz atmanız yerinde bir karar olabilir. Çünkü kimi jest ve mimikler iddia edemeyeceğiniz kadar farklı manalara gelebilir ve söylemek istediğiniz her ne ise turist olarak gittiğiniz ülkedeki manası hiç de sandığınız kadar temiz olmayabilir. Güzeli mi yaban ellerde yanlış anlaşılmak istemiyorsak, elimize kolumuza sahip çıkalım. Bilmediğimiz sularda yüzmeyi öğrenene dek temkini elden bırakmayalım.
Heavy metal işareti yuva yıkabilir!
ABD’den dünyaya yayılan, tüm rock severlerin eline yapışan bu işarete, sallanan başların, dinlenen heavy metal, rock, hard rock üzere müziklerin eşliğinde rastlanır. Ve bu haliyle dünya çapında sayıca hatırı sayılır bir kümenin da ilişkin olduğu ideolojiyi yansıtır. Lakin gözlerimizi İtalya, Portekiz, İspanya, Brezilya ve Kolombiya’ya çevirdiğimizde işin rengi bütünüyle değişir. Siyah tişörtlü, karanlık giysili görüp dedeniz sandığınız, metal sever olduğuna neredeyse emin olduğunuz birine, samimi bir selam için elinizi kaldırıp “Rock Forever” mesajı verdiğinizi sandığınızda, ona “boynuzlandın adamım” demiş oluyorsunuz. Güneyli arkadaşımız hiç tanımadığı birinden, “Eşin seni aldatıyor!” bildirisi alsa ne hisseder dersiniz? Bizce ne biz duyalım ne de o söylesin! Bu masal sıkıntısızca burada bitsin, olaysız dağılalım! Çünkü mevzu epey hassas!
Elinizle “her şey yolunda” manasına gelen sıfır işaretini yaparken dikkat edin, onlar için o denli olmayabilir…
Dalgıçların sıkça kullandığı bir işarette sıra! Dalışlar genelde grup halinde yapılır ve derine inildikçe münasebetiyle basınç düzeyi arttıkça grup kendi içinde güvenlik denetimi yapmak için yoklama molası verir! Bu sırada daha derine gitmek için hazır olanlar, çok uygun olduklarını tabir etmek için, bu işareti kullanırlar. Etiyopya, Brezilya ve kimi Avrupa ülkelerinde ise bu işaret eşcinsellik manasına gelir. Fransa’da sıfır (0), Japonya’da para demektir. Meksika’da ise seks manasına gelir. Meksikalı erkekler birlikte olmak istedikleri bayanlara bu yolla bildiri gönderir.
Çok lezzetli olduğunu düşündüğünüz bir yemeği nasıl gösterdiğinize dikkat edin. İtalyanlar nesini merak ettiğinizi düşünebilir…
Tadına doyamadığımız, neredeyse parmaklarımızı yiyecek kadar sevdiğimiz yemekler esnasında, bilhassa de ağzımız doluyken, yediğimizin nasıl da güzel olduğunu çabukla anlatmak için tüm parmaklarımızı birleştirir, yüzümüze de mest olduğumuzu anlatan bir tabir yerleştiririz. Kısaca “çok güzel” demek olan birleşik parmaklar dünyanın her yerinde tıpkı bildirisi verir mi dersiniz? İtalya’da bu işaret bir soru cümlesini karşılıyor ve “Bu nedir?” demek oluyor! Yediğiniz şeyin muhteviyatını merak ediyorsanız, birleştirin parmaklarınızı. Kongo’da, “küçük bir miktar” manasına gelen işaret, porsiyon büyüklüğünü belirleme aracı olarak kullanılıyor. Mısır’da ise, siz yemeğin lezzetine doyamaz, bir yandan da tadına övgüler yağdırmak için şu meşhur işaretinizi yaparken, aslında “1 dakika bekle” demek istiyor, muhtemelen bir epey garip görünüyorsunuz.
Otostop mu çekeceksiniz, “hadi oradan” diyerek postalayacak mısınız?
Baş parmağınızı havaya kaldırıp, ücretsiz seyahat için talihinizi deneyebilirsiniz. Çabucak çabucak tüm dünyada, elinde gideceği yerin yazılı olduğu bir kâğıt ve baş parmağı havada biri varsa, bu o kişinin otostopçu manasına gelir. Maceracı biri olduğu hakkında fikir dahi yürütülebilir. Tekrar dünyanın ABD, Kanada, Rusya, Avustralya başta olmak üzere, Türkiye de dahil birçok ülkede, “onay” manası taşır! OK!
Fakat bizim için yerine nazaran onay, yerine nazaran otostop çekmek manasına gelen bu işaret İran, Irak, Afganistan, Batı Afrika üzere kimi ülkelerde, “hadi oradan!” manasına geliyor. Ve bizce bu husus hayli baş karıştırıyor. Diyelim ki İran’da bir restorana gittiniz, servis elemanı size yemek istediğiniz yemeğin ölçüsünün kâfi olup olmadığını soruyor, siz de kâfi manasına geldiğini zannettiğiniz “ok” işaretini yapıyorsunuz. Fakat o “hadi oradan” dediğinizi zannediyor. Bu mana biraz garip! Ne başınıza keder açar ne de komik karşılanır! Yalnızca baş karıştırır.
Küstüğünü zannettiğiniz kişi kendisi için baht diliyor olabilir…
Bizim kültürümüzde “küstüm oynamıyorum” manasına gelen, karşı tarafın iştirakini gerektiren bu teklif işareti, işaret parmağı ile orta parmağın birbirini kucaklamasıyla oluşur. Küs, boz üzere teklifler eşliğinde küsülecek arkadaşa uzatılır, karşılıklı bir karar gerektirir. Bilhassa Amerikan ve İngiliz sinemalarda sıkça rastlarsınız, başına bir bela geleceğini anlayan ya da o denli bir beklentisi olmasa da şanslı olmayı dileyen kimseler, ellerini küs işareti yapar, gözlerini sıkıca yumar ve dileğini gönülden tutar! Bu çapraz parmak hareketi yaygın olarak “iyi şans” manasına gelir.Vietnam husustan büsbütün bağımsız bir mana yüklemiştir bu işarete. Nedeni şimdi bilinemese de bayan cinsel organı manasına gelir.
Romantik olayım derken kabalaşmayın!
Bilhassa İngiliz romantizmiyle karışık erotizminde “gel buraya” manasına gelen işarete sıkça rastlanır. Temel bayanın sevdiği erkeği bir eliyle kravatından odasına sürüklerken öbür eliyle çokça vaat içeren “gel buraya” işareti yaptığı sahneleri hatırlarsınız! Hafif hınzır bir tebessümün eşlik ettiği bu işaret genelde tatlı bir aşk daveti iletisi taşısa da Filipinler’de durum bir epey farklı! Filipinlerde gözünüze kestirdiğiniz bir beyefendiye, İngiliz sinemalarından yadigâr bir zarafetle kur yaptığınızı düşünürken, alakayı başlamadan bitiriyor olabilirsiniz. Zira Filipinler’de bu hareket onur kırıcıdır ve hakaret içerir. Filipinlerde sadece köpekler bu formda çağırılır.
