Her gün pek çok beşerden, “Grip aşısı grip yapıyor. Soğukta kalınca çabucak grip oluyorum. Sağlıklıyım öyleyse grip aşısına gereksinimim yok!” üzere onlarca cümle duyuyoruz. Halbuki bunlar birer kent efsanesi.
Grip mevsimindeyiz, salgınlar arkası gerisine geliyor lakin griple ilgili pek çok efsane de mevcut. Doğrular ile yanlışlar birbirine karışıyor. Bu bahiste en sık düşülen yanılgıları Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Denizhan Dizdar anlattı:
Efsane 1: Kışın hastaysanız, muhtemelen gripsinizdir
Kışın herkes gribe yakalanıyor üzere görünüyor ya da o denli düşünüyorlar. Lakin pek çok insan aslında soğuk algınlığı yahut sinüs enfeksiyonu geçiriyor. Soğuk algınlığı semptomları ortasında boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı, öksürük ve sinüsleri dolu üzere hissetmek var. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Denizhan Dizdar, “Grip üzere hissedebilse de aslında; yüksek ateş, beden ağrıları, bariz bir yorgunluk hissi, bazen bulantı ve kusma hissetmediğiniz sürece, grip değilsinizdir. Grip olduğunuzda yataktan sıkıntı çıkarsınız” diyor.
Efsane 2: Sağlıklıyım, o vakit grip aşısına gereksinimim yok
Bu, ‘Asla otomobil kazası yapmam, bu yüzden otomobil sigortasına gereksinimim yok' demek üzere. Grip aşısı, temel olarak gripten korunmak için yaptırmanız gereken bir sigortadır. Üstelik semptomlarınız çok daha az şiddetli olacak ve hastaneye yatma yahut hayatınızı kaybetme riskiniz de azalacak. Ayrıyeten grip aşısı olmanız etrafınızdaki öteki insanları da korur. KBB Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Denizhan Dizdar, “İyi hissetmeniz yahut genel olarak sağlıklı olmanız, grip virüsünü taşıyamayacağınız ve diğerlerine bulaştırmayacağınız manasına gelmiyor. Virüsü taşıyabilir, yayabilir ve hatta hala daha sağlıklı görünebilirsiniz. Bu da bebekler ve yaşlılar üzere immün sistemi baskılanmış bireyleri riske sokar” diyor.
Efsane 3: Grip geçirdim, tekrar aşıya gereksinimim yok
Suçiçeği üzere birtakım virüs enfeksiyonları yalnızca bir kere olma eğilimindedir lakin bu, grip için geçerli değildir. Geçmişte grip olmuş olmak, sizi gribe tekrar yakalamaktan korumak için özel bir bağışıklık sağlamıyor. Grip olup olmadığınıza bakılmaksızın, gribe karşı en güzel korunma aşılanmadır. Benzeri formda, geçmişte grip aşısı olmuş olmak, sizi bu yılın virüsüne karşı korumaz. “Grip virüsü suşlarının her vakit mutasyona uğradığını bilmek gerekli” diyen KBB Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Denizhan Dizdar, “Her aşı mevsimi sunulan aşı, o yılın baskın olduğu öngörülen virüsün suşlarına karşı korunmaya yardımcı oluyor” dedi.
Efsane 4: Grip aşısı grip yapar
İnsanların grip aşısının onları grip yaptığından şikayet etmeleri çok yaygın lakin gerçek bu türlü değil. Grip aşılarının birden fazla öldürülmüş grip virüsleriyle yapılır, bu nedenle gribe neden olamazlar. “Aşı yaptırdıktan sonra grip gibisi semptomların ortaya çıkmasının birkaç nedeni var” diyen Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Denizhan Dizdar, “Aşı, soğuk algınlığı semptomları da dahil olmak üzere hafif yan tesirlere neden olabilir lakin bu grip değildir” diyor.
Efsane 5: Aşı olursanız grip olmazsınız
En yaygın olanı ise; grip aşısı olmanın, grip olmamanın garantisi olduğu efsanesidir. Ne yazık ki bu, yanlıştır. Grip aşısı yüzde 100 tesirli olmadığından aşı yaptırmış olmanıza karşın her vakit grip olma ihtimaliniz vardır. Aşı olduktan sonra grip olursanız, belirtilerinizin aşı olmadığınızdan daha hafif ve kısa olması mümkündür.
Efsane 6: Grip olduysanız aşı için çok geçtir
Grip olmuş olsanız bile, grip aşısı olmak için geç değildir. Ekseriyetle her mevsimde üç yahut daha fazla virüs dolaşır.
Efsane 7: Grip yalnızca birinci 48 saat bulaşıcıdır
Yakın tarihli bir araştırmaya nazaran, insanların üçte biri gripli biçimde en az bir defa işe gittiğini bildirdi. Yalnızca grip olduktan sonraki birinci 48 saat içinde bulaşıcı olduğuna dair bir yanlış anlaşılma var fakat durum bu türlü değil. Burada kıymetli olan ateşinizdir. Ateş düşürücü ilaçlar almadan, 24-48 saat ateşsiz kaldıktan sonra işe geri dönebilirsiniz. Bu nedenle, bir gün ya da bir hafta boyunca grip olmanızın kıymeti yoktur. Bunun yerine, ateşin ne kadar sürdüğüne dikkat edin. “Vücudun dinlenmesi ve güzelleşmesi vakit alır ve bu müddet her insan için farklı olabilir” diyen Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Denizhan Dizdar, “Çoğu insan ekseriyetle üç-beş gün içinde güzelleşir; genç beşerler daha süratli güzelleşmeye meyilliyken, başkaları büsbütün güzelleşmek için iki haftaya gereksinim duyarlar. Öyleyse bedeninizi dinleyin ve ivedi etmeyin. Virüsü daha makûs hale getirme yahut yayma riskiyle karşı karşıya kalabilirsiniz” dedi.
Efsane 8: Yumurta alerjisi olanlar grip aşısı olmamalı
Grip aşılarının birden fazla ovalbumin ismi verilen az ölçüde yumurta proteini içerir ve bu nedenle yumurta alerjisi olanların endişelenmesi mantıklıdır. Fakat yumurta alerjisi olan çocuklar ve yetişkinler için grip aşısı yaptırmak büsbütün inançlıdır. Hafif ve orta dereceli yumurta alerjileri olanlar, müşahede altında kalmadan da aşılanabilirler. Şiddetli yumurta alerjileri olanların aşılarını hastanede, müşahede altında yaptırmaları gerekir.
Efsane 9: Soğukta kalınca grip olursunuz
Kışın ebeveynler çocuklarına daima kalın bir halde giyinmeleri için bağırmaya devam etseler de üşüyünce direkt grip olmazsınız. Öyleyse soğukta dışarı çıkın fakat mevsime uygun giyinin.
